Nhiều năm qua, sông Ngũ Huyện Khê đoạn chảy qua địa phận phường Phong Khê (TP Bắc Ninh) vẫn đang bị “bức tử” bởi rác thải từ các làng nghề sản xuất giấy. Mặc dù liên tục có ý kiến kiến nghị, phản ánh gửi tới cơ quan chức năng đề nghị xử lý dứt điểm tình trạng này nhưng kết quả vẫn chưa được như mong đợi.
Là chi lưu của sông Đuống, dòng Ngũ Huyện Khê bắt nguồn từ huyện Đông Anh(Hà Nội), chảy qua địa phận thị xã Từ Sơn, huyện Yên Phong, Tiên Du (Bắc Ninh) và đổ ra sông Cầu trên địa phận thành phố Bắc Ninh.
Được sử dụng với mục đích tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp nhưng trong nhiều năm qua, nguồn nước sông Ngũ Huyện Khê vẫn trong tình trạng ô nhiễm. Nước sông đen ngòm bốc mùi hôi thối nồng nặc, những mảng rác rưởi kết thành bè mảng án ngữ gần hết mặt sông.
Theo ghi nhận, nhiều người dân địa phương phản ánh, sông Ngũ Huyện Khê bị ô nhiễm suốt một thời gian dài đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và sản xuất, đồng thời gây ô nhiễm môi trường và mất mỹ quan. Mặc dù những ý kiến kiến nghị, phản ánh được gửi liên tục tới các cơ quan chức năng đề nghị xử lý dứt điểm tình trạng này nhưng kết quả vẫn chưa được như mong đợi.
Được biết nguồn gây ô nhiễm chính cho sông Ngũ Huyện Khê là từ làng nghề giấy Phong Khê (TP. Bắc Ninh) và Cụm công nghiệp Phú Lâm (huyện Tiên Du). Chất thải rắn phát sinh trong quá trình sản xuất đổ ven đê sông Ngũ Huyện Khê và các khu vực đất trống xung quanh gây ô nhiễm.
Trả lời kiến nghị của cử tri về vấn đề ô nhiễm tại sông Ngũ Huyện Khê, tại Văn bản số 2062/STNMT-QLĐĐ&BĐ ngày 1/12/2023, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Ninh (Sở TN&MT) cho biết, hiện đa số các cơ sở sản xuất giấy trên địa bàn làng nghề giấy Phong Khê và Cụm công nghiệp Phú Lâm đã đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải, tái tuần hoàn nước trong quá trình sản xuất.
Cụ thể, làng nghề giấy Phong Khê và Cụm công nghiệp Phú Lâm đã được đầu tư công trình xử lý nước thải tập trung để xử lý nước thải cho các cơ sở sản xuất. Nhà máy xử lý nước thải sản xuất của làng nghề giấy Phong Khê giai đoạn 1 có công suất 5.000 m³/ngày đêm.
Các cơ sở tại làng nghề giấy Phong Khê đã đấu nối nước thải về nhà máy xử lý nước thải tập trung để xử lý được 250 cơ sở (một số cơ sở tại Đồng Ngòi và Cụm công nghiệp Phong Khê I). Nhà máy xử lý nước thải và thu gom rác tại Cụm công nghiệp Phú Lâm do Công ty cổ phần Môi trường xanh Kinh Bắc làm chủ đầu tư có công suất xử lý 10.000 m³/ngày đêm đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Sở TN&MT tỉnh Bắc Ninh cũng cho biết, qua khảo sát thực tế cho thấy chất lượng nước sông Ngũ Huyện Khê đã được cải thiện rõ rệt mặc dù có thể còn số ít cơ sở sản xuất xả trộm nước thải ra sông vào ban đêm.
Trong thời gian vừa qua, UBND thành phố Bắc Ninh và huyện Tiên Du đã chỉ đạo lực lượng công an thường xuyên trinh sát, kiểm tra đột xuất xử lý các trường hợp cố tình vi phạm. Một số trường hợp có hành vi xả thải trộm nước thải chưa qua xử lý ra ngoài môi trường, đã bị lực lượng công an phát hiện xử phạt với số tiền hơn 10 tỷ đồng.
Để công tác quản lý nhà nước về môi trường trong thời gian tới được hiệu quả, Sở TN&MT tỉnh Bắc Ninh cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với Công an tỉnh, UBND thành phố Bắc Ninh và huyện Tiên Du tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh nói chung và địa bàn Phong Khê nói riêng trong việc chấp hành pháp luật bảo về môi trường, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm (nếu có).
Bên cạnh đó, UBND thành phố Bắc Ninh hiện cũng đang khẩn trương triển khai Đề án tổng thể xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề Phong Khê giai đoạn 2022-2030, các cơ quan có liên quan khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ theo đề xuất trong Đề án tổng thể, thành lập tổ tự quản tại các cụm công nghiệp, các khu phố và bố trí kinh phí để triển khai đề án; tập trung xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ cho các cơ sở sản xuất chuyển đổi ngành nghề hoặc di dời đến khu sản xuất tập trung; giám sát các cơ sở dừng hoạt động theo lộ trình đã được phê duyệt.
Ngoài ra, Sở TN&MT tỉnh Bắc Ninh cũng đề nghị TP. Bắc Ninh sớm đưa công trình hệ thống xử lý nước thải tập trung làng nghề giấy Phong Khê (giai đoạn 1) đi vào vận hành ổn định; Công ty Cổ phần Môi trường xanh Kinh Bắc hoàn thiện hệ thống thu gom nước thải từ các cơ sở trong Cụm công nghiệp Phú Lâm để sớm đưa hệ thống xử lý nước thải tập trung giai đoạn 1 đi vào hoạt động để tiếp nhận và xử lý nước thải của các cơ sở trong cụm công nghiệp đảm bảo theo quy định, đồng thời triển khai giai đoạn 2 để nâng công suất xử lý lên 10.000 m³/ngày đêm.